Wat was het een fijne verrassing dat Ton de Vaan, een autoriteit en daarmee ook een coryfee in de oriënterings sportwereld, voorjaar 2024 kenbaar maakte dat hij zijn oriënteringsarchief over zou willen dragen aan de NOLB!
Als voormalig lid van Oriënterings Loop Vereniging MIdden Nederland ORiëntering (OLV MINOR) heeft hij dit inmiddels ook gedaan. Op Ton’s verzoek is zijn archief door tussenkomst van de voorzitter van OLV MINOR (Birgitta Verbeek), en in zijn aanwezigheid, overgedragen aan de secretaris van de NOLB (Pim van der Wijk).
Ton heeft met grote inzet en vanuit diverse rollen, werkzaamheden verricht voor het oriënteren in Nederland. Hij is initiatiefnemer geweest voor de oprichting van de NOLB in augustus 1982; tegelijkertijd werd hij daarvan de eerste voorzitter. In totaal is Ton maar liefst 12 jaar voorzitter geweest van de NOLB, meest recent nog van 2015 tot 2017.
De diverse rollen met bijbehorende verantwoordelijkheden heeft hij in de periode vanaf 1975 tot en met 2017 vervuld. Zijn opgedane kennis en ervaring heeft hij altijd belangeloos en met veel plezier ter beschikking gesteld aan oriënterend Nederland. Ton heeft zowel individuele oriënteerders ondersteund, als mensen geadviseerd die ook een bestuurlijke rol vervulden. Hij is een kartrekker geweest voor oriënterend Nederland, waarbij de focus altijd was om op een positieve manier met elkaar samen te werken. Met daarbij een gezamenlijk doel: dat doen wat goed is om de oriënteringssport in Nederland blijvend mogelijk te maken en dus te behouden. Hij deed dit met een opvallend positieve houding die kenmerkend is voor Ton.
Tijdens het vervullen van die diverse rollen in de aangegeven periode heeft Ton een archief opgebouwd dat bestaat uit een kaartenarchief en een documentenarchief. Het betreft een groot aantal kaarten, en een map waarin hij allerlei documenten heeft bewaard die eveneens vanwege historisch besef voor het oriënteren van grote waarde zijn.
In zijn kaartenarchief zijn veel 1e drukken van blanco basiskaarten opgenomen, dus zonder routes en posten. Leuk om die oude kaarten te zien waar nu niet meer op gelopen kan/mag worden, en daarom waardevol zijn voor het archief. Bijvoorbeeld kaarten genaamd Hunehuis, AV ’34 A’doorn KNAU, Kralingse Bos KNAU, Hanzehof KNAU, stadspark Winschoten en het Beatrixgebouw van de Jaarbeurs Utrecht OL (de eerste indoor oriëntering in Nederland). Ook zijn er kaarten waarop wel routes staan, onder andere gemaakt met de vroegere stempelmethode. Echte historie die nu behouden blijft.
In het documentenarchief dat Ton heeft overgedragen zijn bijvoorbeeld beleids- en samenwerkingsdocumenten te vinden, en ook voorlopers van voorlichtingsflyers over wat oriënteren is en hoe dit te doen. Zeer lezenswaardig.
Van het feit dat Ton ontwerper is van het logo van de NOLB, dat tot op heden nog steeds het onveranderde huidige logo is, getuigt de aanwezigheid van het originele getekende exemplaar in het gekregen documentenarchief. Een leuk weetje. John van Zel heeft van dat ontwerp de verfijning gemaakt en definitieve vorm aangebracht dat met Oost-Indische inkt rood ingekleurd werd.
Waar relevant zullen stukken uit het archief van Ton de Vaan gedigitaliseerd worden en in het archief van de NOLB op de NOLB site geplaatst worden, om het op deze manier voor iedereen toegankelijk te maken.
Het overhandigen van het archief is gepaard gegaan met diverse toelichtingen van Ton zijn kant:
De secretaris van de NOLB was zichtbaar verheugd te beschikken over de documenten map, getuige de stevige greep waarop hij deze vasthield cq omarmde:
Diverse voorbeelden van orienteringskaarten die nu niet meer gebruikt kunnen worden, maken deel uit van het kaartenarchief, zoals de eerste kaart van Papendal, de eerste indoor kaart van het Beatrixgebouw in Utrecht en het Orderbos (bij Apeldoorn);
Tekst en foto’s van: Birgitta Verbeek (OLV MINOR)